Taliban, một cái tên đã quá quen thuộc với nhiều người, thường gắn liền với những hình ảnh về chiến tranh và bất ổn tại Afghanistan. Vậy Taliban Là Gì, nguồn gốc của họ từ đâu và mục tiêu của họ là gì? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tổ chức này.
Nguồn gốc của Taliban
Taliban (طالبان), có nghĩa là “sinh viên” trong tiếng Pashto, xuất hiện vào đầu những năm 1990 tại miền bắc Pakistan, sau khi Liên Xô rút quân khỏi Afghanistan. Họ được cho là bắt nguồn từ các trường tôn giáo Hồi giáo dòng Sunni, chủ yếu là các madrasa. Sự hỗn loạn và tham nhũng sau chiến tranh đã tạo điều kiện cho Taliban nổi lên, hứa hẹn mang lại luật lệ và trật tự. Ông Nguyễn Văn An, một chuyên gia về Trung Đông, nhận định: “Sự trỗi dậy của Taliban phần lớn là do sự thất vọng của người dân với chính quyền đương thời.”
Mục tiêu và Tư tưởng của Taliban
Taliban theo đuổi một phiên bản cứng nhắc của luật Hồi giáo Sharia, mà họ tin là con đường đúng đắn duy nhất. Họ tìm cách thiết lập một “Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan” (Islamic Emirate of Afghanistan). Một số mục tiêu chính của họ bao gồm:
- Áp đặt luật Sharia một cách nghiêm ngặt.
- Loại bỏ ảnh hưởng của phương Tây.
- Kiểm soát toàn bộ lãnh thổ Afghanistan.
Taliban và Chiến tranh tại Afghanistan
Taliban đã nắm quyền kiểm soát Afghanistan từ năm 1996 đến năm 2001, áp đặt một chế độ hà khắc, đặc biệt là đối với phụ nữ. Sau sự kiện 11/9, Mỹ và liên quân đã can thiệp quân sự vào Afghanistan, lật đổ chế độ Taliban. Tuy nhiên, Taliban vẫn tiếp tục hoạt động ngầm và tiến hành các cuộc tấn công du kích. “Cuộc chiến chống Taliban đã kéo dài quá lâu và gây ra quá nhiều đau khổ,” bà Lê Thị B, một nhà hoạt động nhân quyền, chia sẻ.
Sự trở lại nắm quyền của Taliban
Năm 2021, sau khi Mỹ rút quân, Taliban đã nhanh chóng chiếm lại thủ đô Kabul và giành quyền kiểm soát Afghanistan. Điều này đã làm dấy lên nhiều lo ngại về tương lai của đất nước này, đặc biệt là về nhân quyền và quyền của phụ nữ.
Câu hỏi thường gặp về Taliban
- Taliban là ai? Taliban là một phong trào chính trị-tôn giáo Hồi giáo dòng Sunni ở Afghanistan.
- Mục tiêu của Taliban là gì? Taliban muốn thiết lập một “Tiểu vương quốc Hồi giáo” dựa trên luật Sharia.
- Tại sao Taliban lại trỗi dậy? Sự hỗn loạn và tham nhũng sau khi Liên Xô rút quân đã tạo điều kiện cho Taliban nổi lên.
- Taliban có liên quan đến al-Qaeda không? Có, Taliban đã từng che chở cho al-Qaeda.
- Tình hình Afghanistan hiện nay như thế nào? Taliban đang nắm quyền kiểm soát Afghanistan.
Kết luận
Taliban là một tổ chức phức tạp với lịch sử và tư tưởng gây nhiều tranh cãi. Hiểu được nguồn gốc, mục tiêu và hoạt động của họ là chìa khóa để hiểu được tình hình phức tạp tại Afghanistan. Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan về Taliban là gì. Hãy tìm hiểu thêm để có cái nhìn sâu sắc hơn về vấn đề này.